درایو یا اینورتر وسیله‌ای است که جهت کنترل سرعت موتور به صورت پیوسته استفاده میشود و قادر است سرعت موتور را از صفر تا چند برابر سرعت نامی موتور تغییر دهد. یکی از انواع درایوهای الکتریکی درایو آسانسوری است. در این مقاله به این می پردازیم که درایو آسانسوری چیست؟
درایوهای کنترل سرعت موتور به صورت گسترده در صنایع مختلف نظیر صنعت سیمان، پتروشیمی، نساجی، فولاد، خودرو و … مورد استفاده قرار گرفته اند. امروزه به علت رشد تکنولوژی ادوات الکترونیک قدرت نظیر IGBT ها، قیمت آنها کاهش چشمگیری پیدا کرده است و در نتیجه قیمت درایو کاهش پیدا کرده است و امروزه از درایوها در صنایعی نظیر آسانسور و پله برقی به صورت گسترده استفاده میشود.
کلیه درایوها از دو بخش اصلی تشکیل شده اند:
- بخش کنترل
- بخش قدرت
بخش کنترل قسمتی از درایو است که با توجه به الگوریتم کنترلی که روی آن قرار داده شده است فرمان‌های مربوط به کلید زنی را صادر میکند. همچنین بخش کنترل وظیفه حفاظت درایو در برابر اضافه جریان را بر عهده دارد. بخش قدرت درایو نیز با توجه به فرمانی که از بخش کنترل صادر میشود ولتاژ و جریان مورد نظر را در خروجی خود قرار میدهد.
شکل 1 شماتیک ساده‌ای از مدار قدرت یک درایو الکتریکی را نشان میدهد. همانطور که در این شکل مشاهده میشود ابتدا ولتاژ سه فاز به یک پل دیودی داده میشود. پل دیودی ولتاژ سه فاز که سینوسی است و 120 درجه نسبت به هم اختلاف فاز دارند را یکسو کرده و به صورت یک ولتاژ تقریبا DC که دارای ریپل است تبدیل میکند. با استفاده از این ولتاژ خازن‌های مربوط به لینک DC شارژ میشود. با استفاده از ماژول قدرتی که بعد از لینک DC قرار داده شده است ولتاژ DC با توجه به فرمانی که قسمت کنترل صادر میکند به یک ولتاژ سینوسی با دامنه و فرکانس مشخص تبدیل میشود و به موتور اعمال میگردد.
در شکل 1 قسمتی مربوط به اندازه‌گیری جریان با استفاده از دو سنسور قرار داده شده به صورت سری در مسیر اتصال ماژول قدرت به موتور وجود دارد. از این جریان برای کنترل و همچنین حفاظت درایو در برابر اضافه جریان استفاده میشود. از مقاومت ترمز نیز برای کاهش ولتاژ لینک DC استفاده میشود. در مواقعی که موتور تبدیل به ژنراتور میشود از آنجایی که جریانی از سمت موتور به درایو داده میشود، ولتاژ لینک DC افزایش مییابد. در صورتی که ولتاژ لینک بیش از اندازه افزایش یابد باعث آسیب دیدن درایو میشود. بنابر این جهت جلوگیری از آسیب مذکور با روشن شدن کلید مربوطه مقاومت ترمز در مدار قرار گرفته و ولتاژ خازن را کاهش میدهد. مقدار مقاومت ترمزی که باید با لینک موازی شود، با توجه به جریانی که کلید مربوط به قطع و وصل مقاومت می‌تواند تحمل کند تعیین میشود.
قیمت درایو آسانسوری
قیمت یک درایو آسانسور را همین دو بخش اصلی تعیین میکند. اولاً اینکه بخش قدرت برای چه توانی طراحی شده و ثانیاً توانمندی بخش کنترل و الگوریتی که درایو با استفاده از آن موتور را کنترل میکند.
همچنین درایو در صنایع مختلفی همچون نفت و گاز،معدن کاری، تولید و فرآوری و بسته بندی مواد غذایی، سیستم های تهویه،ماشینکاری و همه ی فعالیت هایی که در هر مرحله ای با کنترل فرآیندها سروکار دارند مورد استفاده قرار می گیرد.
درایو های صنعتی SBT بسته به نیاز هر صنعت در توان های مختلف از 0.75 کیلووات تا 75 کیلوبسته به نیاز های متفاوتی که در آن صنعت مورد نیاز است طراحی شده است. برای مثال درایو آسانسور یا اصطلاحا درایو های آسانسوری SBT در 3 رنج توانی متفاوت 7.5 کیلووات، 11 کیلووات و 15 کیلووات تولید میشود.
تفاوت درایو آسانسوری با درایو صنعتی
درایو آسانسور یا همان اینورتر آسانسور از نظر ماهیت تفاوتی با درایو صنعتی ندارد ولی قابلیت های بیشتر درایو آسانسوری که در ادامه توضیح داده می شود درایو آسانسوری را از درایو صنعتی مجزا می کند.
- ورودی های دیجیتال بیشتر و قابلیت تنظیم سرعت های متفاوت در ورودی های دیجیتال
- نرم افزار قوی تر و قابلیت تنظیم تمامی جرک ها و شیب های منحنی سرعت جهت گرفتن حرکتی نرم و بدون لرزش مخصوصا در لحظه رااندازی و توقف
- قابلیت نجات اضطراری که در زمان قطع برق درایو از UPS تغذیه شده و با تشخیص جهت مناسب برای حرکت کابین را در نزدیکترین طبقه متوقف میکند. (در آسانسور به دلیل دارا بودن قاب وزنه نیاز است جهتی انتخاب شود که کمترین جریان از UPS کشیده شود )
- وجود ضرایب جبران ساز لغزش و گشتاور در الگوریتم برای توقف کابین دقیقا سرطبقه در هر دو حالتی که کابین پر و خالی است.
اکنون با اضافه شدن درایو این حرکت بهینه‌سازی شده است. درایوهای SBT نیز تاکنون بیشتر برای پاسخدهی به این نیاز و جلوگیری از خروج ارز به بازار عرضه شد.
