هر آنچه لازم است درباره مصرف برق آسانسور بدانید

این روزها پای آسانسورها به همه ساختمان‌های شهر باز شده است. حتی ساختمان‌هایی که تعداد طبقات کمی دارند نیز از آسانسور استفاده می‌کنند. استفاده از این ابزار موجب راحتی رفت و آمد و جابجایی همه افراد شده است. چرا که بسیاری از افراد نظیر اشخاص پیر و کم‌توان در استفاده از پله‌ها دچار مشکل هستند. آسانسورها 24 ساعته درحال کار هستند و مصرف برق آسانسور از برق ساختمان تامین می‌شود. در ادامه به بررسی بیشتر سیستم برق آسانسور، اجزای آن، میزان مصرف برق آسانسور و روش های کاهش آن پرداخته‌ایم. پس با سنا برق توان بزرگ ترین تولید کننده اینورتر ایرانی همراه باشید.

سیستم برق آسانسور

برق آسانسور از کابل 5‌ رشته‌ای که از کنتور 3 فاز ساختمان می‌آید، تامین می‌شود. در محل‌هایی که این کنتور 3 فاز مشترک است مثل ساختمان‌های مسکونی، مصرف برق آسانسور و هزینه آن بین همه واحد‌ها تقسیم می‌شود. تابلوی برق آسانسور که برق قسمت های مختلف از آن تامین می‌شود نیروی لازم برای سه قسمت مختلف را تامین می‌کند:

1. برق موتور و تابلوی کنترل
2. برق چراغ‌های چاله آسانسور و اتاقک موتور خانه
3. برق پریزهای چاله آسانسور و اتاقک موتور خانه

میزان مصرف برق آسانسور

عوامل مختلفی بر میزان مصرف برق آسانسور تاثیر دارد. حتی در شرایط یکسان، برندهای مختلف نیز تفاوت‌هایی دارند. مثلا آسانسورهای برند Kone، برای یک آسانسور اداری سه طبقه به 3800 کیلو وات بر ساعت برق نیاز دارد. به این ترتیب توان مصرفی آسانسور برابر مصرف برق چند ماه یک خانه مسکونی درآمریکاست.

همچنین توان مصرفی آسانسور کششی، نسبت به آسانسورهای هیدرولیکی بیشتر است که حتی برخی اوقات تا چند‌ برابر آنها هم می‌رسد. معمولا مصرف برق آسانسورها در حالت بالا رفتن با پایین رفتن متفاوت است. آسانسورهای هیدرولیکی برای بالا رفتن برق بیشتری مصرف می‌کنند. عموما از این آسانسورها در ساختمان های کم طبقه استفاده می‌شود.

آسانسورهای کششی که برای طبقات زیاد استفاده می‌شوند به دلیل اینکه وزن بالایی دارند نیازمند نیروی بیشتری برای حرکت به سمت بالا هستند. اما در آسانسورهای کششی نیز بالا رفتن، برق بیشتری نسبت به پایین آمدن مصرف می‌کند چون نیروی بیشتری در جهت مخالف به کابین وارد می‌شود. علاوه بر این موارد، عوامل دیگری نیز بر توان مصرفی آسانسور تاثیر دارند که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره کرده‌ایم:

• تعداد طبقات ساختمان چرا که هر چه تعداد طبقات بیشتر باشد برای رفت و برگشت کابین نیاز به برق بیشتری است.
• میزان وزن درون آسانسور در هر بار حرکت
• تعداد سفرهای آسانسور در هر روز
• اندازه کابین آسانسور
• مشخصات الکتریکی و مکانیکی مثل سرعت نامی، فناوریهای بکار رفته، قدرت آماده بکار و…
• میزان توقف در طبقات میانی که هر‌قدر بیشتر باشد مصرف برق نیز بیشتر است.
• تعداد پریز و لامپ‌های چاهک آسانسور
• سیستم خنک‌کننده و هشدار

اجزای مرتبط به برق آسانسور

مهم‌ترین اجزای آسانسور شامل این موارد هستند:

سیسم مدار فرمان

که از سه حالت 380 ولت، 90 تا 220 ولت و 5 تا 30‌ ولت یعنی ولتاژ پایین تشکیل شده است. مدار 380 ولت برای به حرکت درآمدن آسانسور است و می‌تواند دو یا چهار کنتاکتور (بسته به مدل آسانسور) داشته باشد. مدار 90 تا 220‌ ولت برای فعال کردن کنتاکتورها، ترمز، باز کردن درها، فن درون کابین وچراغ‌ها استفاده می‌شود. مدار 5 تا 30 ولت نیز برای شستی‌های طبقات، اعلان‌های تصویر و صوتی و سیستم ایمنی بکار می‌رود.

موتور آسانسور

مهم‌ترین و پرمصرف‌ترین بخش آسانسور، موتور آن است. موتور آسانسور معمولا یک  درایو موتور سه فاز یا دو سرعته است و قدرت آن بیش از 3.5 کیلو وات می باشد. این موتور مسئول تحمل وزن افراد است و یک سیم بکسل که از درون موتور رد می‌شود از یک طرف به وزنه‌های سنگین و از یک طرف به کابین آسانسور متصل است تا وزن را تحمل کند. موتور آسانسور توازن را بین این دو برقرار می‌کند تا کابین بتواند در طبقات مختلف بایستد و حرکت کند. موتور، بیشترین توان مصرفی آسانسور را به خود اختصاص می‌دهد.

ترمز آسانسور نیز یکی از قطعاتی است که روی اینورتر موتور آسانسور نصب می‌شود. ترمز زمانی که کابین ایستاده باشد فعال است و زمانی که در حرکت باشد استراحت می‌کند. مصرف برق آن متغیر است.

درب باز‌کن

سیستم درب بازکن آسانسورها به دو شکل معمولی لولایی و اتوماتیک (کشویی و تلسکوپی و…) وجود دارد. درب بازکن آسانسور به این شکل کار می‌کند که هنگامی که آسانسور در حال حرکت بین طبقات است، برق آن متصل شده و درب را بسته نگه می‌دارد و هنگامی که به طبقه مد نظر رسید برق آن قطع می‌شود و درب باز می‌شود.

روزیون

روزیون سیستمی است که هنگام تعمیر آسانسور به کار می‌آید. این سیستم کمک می‌کند شستی‌های داخل و بیرون کابین از کار بیفتند و تنها دو شستی که برای بالا و پایین رفتن در هنگام تعمیر هستند کار کنند. همچنین باعث حرکت آسانسور با سرعت کم می‌شوند و برای تعمیرات مختلف نظیر تعمیرات ریل، سیم کشی، بررسی سنسورها و… به کار می‌رود.

سیم بکسل

تعداد سیم بکسل‌هایی که در سیستم آسانسور به کار می‌رود می‌تواند 2 تا 5‌ عدد باشد. جنس آنها فولادی با مغزی کنفی است. قطر آنها نیز بین 9 تا 13‌ میلی‌متر می باشد.

تراول کابل

این کابل از یک طرف به تابلو فرمان آسانسور و از طرف دیگر به زیر کابین وصل است و با کابین بالا و پایین می‌رود. وظیفه آن ارتباط بین مدار کنترل آسانسور و کابین است. به دلیل اینکه این کابل مدام در حرکت است باید جنس مرغوبی داشته باشد و وزن آن نیز زیاد نباشد. معمولا جنس داخل این کابل‌ها از نایلون است که باعث بالا رفتن استقامت و طول عمر آن می‌شود.

راهکارهای کاهش مصرف برق آسانسور

روش‌های مختلفی برای کاهش توان مصرفی آسانسور وجود دارد که در ادامه به شما موثر ترین این روش ها را که آسانسور های امروزی از آن پیروی می کنند را معرفی خواهیم کرد:

1_ کنترل‌های مبتنی بر نرم افزار و ریز پردازنده به جای رله های الکترومکانیکی

2_ حسگر و نرم افزارهای داخل کابین که به طور خودکار وارد حالت بیکار یا خواب می‌شوند. همچنین چراغ‌ها، تهویه، موسیقی و صفحه نمایش در صورت عدم حرکت آسانسور خاموش می‌شوند.

3_ نرم افزارهای کنترلی که درخواست‌های توقف را دسته‌بندی می‌کنند، توقف های کمتری انجام می‌دهند و زمان انتظار را به حداقل می‌رسانند.

در ساختمان‌های بلندی که طبقات زیادی دارند استفاده از دو آسانسور که یکی در طبقات زوج و دیگری در طبقات فرد توقف کند باعث کاهش مصرف انرژی می‌‌شود. با این کار میزان توقف و حتی تعداد کل سفرها و در نتیجه مصرف برق آسانسور کاهش می‌یابد. درایو صنعتی احیا‌کننده نیز از فناوری‌های جدید کاهش توان مصرفی آسانسور هستند. آنها انرژی را به جای هدر دادن به شکل گرما، بازیافت می‌کنند.

جمع بندی

آسانسورها ابزارهای کارآمدی هستند که زندگی را برای ما ساده کرده‌اند. با پیشرفت تکنولوژی، این سیستم‌ها نیز بهبود با کمک انواع درایو آسانسور و اینورتر آسانسوری یافته‌اند. اما روش کار همه آنها مشابه یکدیگر است. در آسانسورهای جدید گزینه‌های بهتری برای کاهش مصرف برق آسانسور و بهینه‌سازی در نظر گرفته شده است. البته باید در نظر داشت که مصرف برق آسانسور به عوامل زیادی وابسته است و اندازه‌گیری و کاهش آن امری نسبی است.